Sprawiedliwi inaczej, czyli

FUNKCJONOWANIE LEKARSKIEGO WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI

Lekarski wymiar sprawiedliwości, został powołany w 1989 roku ustawą o Izbach Lekarskich. Usługodawcy otrzymali prawo osądzania działań w sprach dotyczących błędów lekarskich, pomiędzy członkami swej korporacji a resztą społeczeństwa. Można by sobie wyobrazić co by się działo, gdyby ocenę wypadków drogowych oddać np. w ręce korporacji taksówkarskiej czy automobilklubu.
Dokumenty i opinie przygotowane przez Izbę Lekarską, określają zazwyczaj dalsze losy sprawy karnej czy cywilnej.
Prokuratury korzystają z nich, umarzając większość postępowań karnych przeciw lekarzom.
Procedura w sprawach prowadzonych przez lekarski wymiar sprawiedliwości jest w dużym uproszczeniu następująca:
Poszkodowany zgłasza skargę do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Izby Lekarskiej. Ten może podjąć decyzję o rozpoczęciu dochodzenia lub odmówić. Od decyzji, poszkodowany może odwołać się do Rzecznika Naczelnej Izby lekarskiej, który bądź zmienia zaskarżona decyzję bądź utrzymuje ją w mocy. Jeśli dochodzenie zostanie rozpoczęte, to po jego zakończeniu Rzecznik postanawia czy kierować oskarżenie do Sądu Lekarskiego czy też sprawę umorzyć.
Sąd Lekarski jest organem dwu instancyjnym. Poszkodowany pozbawiony jest wszelkich praw przed sądem lekarskim. Nie może zadawać pytań, czy też występować w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Co najwyżej może zostać przesłuchany. Sprawę sądową można prowadzić nie tylko bez jego udziału, ale i utajniając ją przed poszkodowanym.
Jest to naruszeniem zasady zawartej art. 10 Deklaracji Praw Człowieka i art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności

Rok 1998

Do Rzeczników Odpowiedzialności Zawodowej wpłynęło około 1600 skarg. Rzecznicy umorzyli bądź odmówiono wszczęcia postępowania w około 1400 sprawach (ok. 90% skarg).

Okręgowe Sądy Lekarskie
- w 46 sprawach uniewinniły lekarza bądź umorzyły postępowanie;
- w 83 sprawach orzekły kary.
- żadne z orzeczeń I instancji nie uprawomocniło się
Sądy Lekarskie II instancji wydały następujące orzeczenia:
- w 21 sprawach uniewinniono lekarza bądź umorzono postępowanie;
-w 19 sprawach orzeczono kary:
- 9 upomnień;
- 9 nagan;
- 1 zawieszenie wykonywania zawodu.
Ilość prawomocnych kar w 1998 roku stanowi 1,2% wniesionych skarg.

Rok 1999

Do Rzeczników Odpowiedzialności Zawodowej wpłynęło około 1900 skarg. Rzecznicy umorzyli bądź odmówiono wszczęcia postępowania w około 1300 sprawach (ok.75% skarg).

Okręgowe Sądy Lekarskie
- w 78 sprawach uniewinniły lekarza bądź umorzono postępowanie;
- w 104 sprawach orzekły kary.
- część z tych orzeczeń uprawomocniła się.
Ile? - Izba Lekarska nie ujawniła. Ze szczątkowych informacji można szacować iż było ich nie więcej niż 80. 		Sądy Lekarskie II instancji wydały następujące orzeczenia:
- w 24 sprawach uniewinniono lekarza bądź umorzono postępowanie;
- 17 sprawach orzeczono kary:
- 9 upomnień;
- 7 nagan;
- 1 zawieszenie wykonywania zawodu.
Dane ujawniane przez Izby są niepełne. Można szacować iż w 1999 r. prawomocnie ukarano za popełnienie błedów mniej niż 104 lekarzy. Jest to mniej niż 5,3% wniesionych skarg

Rok 2000

Nie ujawniono ile skarg wpłynęło do Rzeczników IL

Okręgowe Sądy Lekarskie
- w 112 sprawach uniewinniły lekarza bądź umorzyły postępowanie;
- w 151 sprawach orzekły kary.
116 z orzeczeń I instancji uprawomocniło się 		Sądy Lekarskie II instancji wydały następujące orzeczenia:
- w 40 sprawach uniewinniono lekarza bądź umorzono postępowanie;
- w 26 sprawach orzeczono kary:
- 16 upomnień;
- 7 nagan;
- 3 zawieszenie wykonywania zawodu.
W 2000 roku prawomocnie ukarano za popełnienie błedów 142 lekarzy.

Te dane pochodzą z serwera Izb Lekarskich i były dostępne pod adresami:
www.nil.org.pl/nsl/stat98_99.htm
www.nil.org.pl/nsl/stat%202000%201inst.htm
www.nil.org.pl/nsl/stat%202000%202inst.htm
www.nil.org.pl/nsl/biuletyn/nr2_3/biul2_3-8.html

Wzrost, w porównaniu z 1998 rokiem ilości prawomocnych orzeczeń uznających winę lekarza, jest prawdopodobnie efektem nacisków środków masowego przekazu i naszych działań.

W 1998 roku, jak podała PAP, sądy lekarskie we Francji orzekły w ponad 600 wypadkach kary czsowego zakazu wykonywania zawodu ( 433 regionalne sądy i 195 władze centralne ).

W Polsce, większość poszkodowanych nie próbują dochodzić własnych praw. W Izbach Lekarskich nie ma szans, a postępowanie cywilne jest zbyt drogie.

Miarą ilości popełnianych błędów są skargi trafiające do Rzeczników Pacjenta przy Kasach Chorych. Jest ich 12 razy więcej niż skarg wpływających do Izb Lekarskich. Ta ilość jest skarg porównywalna z ilością popełnianych błędów w Polsce szacowaną na podstawie danych pochodzących z innych państw jak i odczuciami społeczeństwa ( CBOS ).

Los człowieka, który wytacza sprawę lekarzowi, jest nie do pozazdroszczenia. Zostaje ochrzczony mianem "pacjenta roszczeniowego" (tak jakby cechą charakteru poszkodowanego było to iż ktoś wyrządził mu krzywdę). Jeśli potrzebuje pomocy dla naprawy popełnionych błędów, często odmawia mu się. Trudno o większe okrucieństwo.
Tolerowanie tego stanu stanowi naruszenie art. 5 Deklaracji Praw Człowieka i art. 3 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

Przyjęto zasadę: lepiej by "pacjent roszczeniowy" nie był leczony, niż przyznać że lekarz popełnił błąd. Bez środków na życie i możliwości powrotu do zdrowia,ofiara błaga bezskutecznie o pomoc. Powoli następuje degradacja bądź rozkład rodziny. Z czasem problem rozwiązuje się sam, drogą naturalną...
Natomiast lekarze i placówki lecznicze, które popełniają błędy, funkcjonują nadal doprowadzając do kolejnych tragedii. Jest to groźne dla całego społeczeństwa. Zasady orzekania w sprawach o popełnienie błędu lekarskiego powinny zostać jak najszybciej zmienione.



Izby Lekarskie wykasowały ze swego serwera dane dotyczące orzeczeń Sądów Lekarskich i sprawozdania Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. Motywów możemy się tylko domyślać.
W tej sytuacji postanowiliśmy na naszym serwerze umieścić pliki które znajdowały się niegdyś na serwerze Izb Lekarskich a które przezornie wcześniej zarchiwizowaliśmy. Częśc z nich dostępna jest już pod adresami: www.sppnn.org.pl/old/IZBYLEK/statystyka/st_sl98_99.htm
www.sppnn.org.pl/old/IZBYLEK/statystyka/st_roz99.htm
W najbliższym czasie uzupełnimy te dane.

O naruszaniu zasad Konstytucji RP przez korporacyjny lekarski wymiar sprawiedliwości i konieczności zmian zasad działania pisali:
prof. Adam Zieliński, b. Rzecznik Praw Obywatelskich
z up. Ministra Sprawiedliwości, Janusz Niemczycki - b. Podsektrtarz Stanu
z up. Ministra Zdrowia, Andrzej Ryś - b. Podsekretarz Stanu

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ