W wielu przypadkach nie jest konieczne natychmiastowe kierowanie
sprawy na drogę sądową. Często wystarczającym jest w sprawie indywidualnej
wystąpienie do Rzecznika Praw Pacjenta lub Komisji Skarg i Wniosków
przy Kasie Chorych albo do Ministra Zdrowia. Podmioty te mają
szereg uprawnień pozwalających na interwencję w razie zaistnienia
nieprawidłowości przy udzielaniu świadczeń medycznych, a w przypadku
ograniczonych możliwości ich udzielenia - zapewniają przestrzeganie
prawa pacjenta do korzystania z rzetelnej, opartej na kryteriach
medycznych procedury ustalającej kolejność dostępu do świadczeń
wysokospecjalistycznych.
Kwestie te regulują przepisy ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o
powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. Nr 153, poz. 28) oraz
ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej
(Dz. U. Nr 91, poz. 408).
2.
W jakich sprawach można kierować skargi do Rzecznika Praw
Pacjenta.
|
|
Przy
Kasach Chorych zostali powołani regionalni Rzecznicy Praw Pacjenta,
aby czuwać nad przestrzeganiem praw pacjenta, współpracując przy
tym z organizacjami rządowymi i pozarządowymi, Komisją Skarg i
Wniosków przy Kasie Chorych oraz Rzecznikiem Odpowiedzialności
Zawodowej przy Izbie Lekarskiej.
Do
Rzecznika można zwracać się z prośbą o interwencję, gdy są trudności
w dostępności do świadczeń medycznych. W razie stwierdzenia naruszenia
uprawnień zawartych w Karcie Praw Pacjenta, jak i zaistnienia
szkody na zdrowiu, powinien on wskazać zainteresowanemu właściwą
drogę dochodzenia roszczeń. Zadaniem Rzecznika jest analiza skarg
i wniosków kierowanych przez pacjentów do Kas Chorych, udzielanie
odpowiedzi na pytania i skargi, udzielanie pomocy pacjentowi w
uzyskaniu świadczenia w obrębie Kasy Chorych, współpraca ze świadczeniodawcami
w zakresie przestrzegania przez nich praw pacjenta.
3.
Jakie sprawy rozpatruje Komisja Skarg i Wniosków.
|
|
Komisja
Skarg i Wniosków działa przy każdej Kasie Chorych. Rozpatruje
skargi i wnioski ubezpieczonych, udziela na nie odpowiedzi. Współpracuje
przy tym z dyrektorem Kasy Chorych i zastępcą dyrektora do spraw
medycznych.
Pracownicy
Komisji powinni wyznaczyć stałe dni, w których dyżurują i osobiście
przyjmują interesantów. Przed takim spotkaniem warto w trudniejszych
przypadkach przygotować pismo przedstawiające sprawę na wypadek,
gdyby nie udało się jej wyjaśnić podczas pierwszego spotkania.
Tak
jak i do Rzecznika, warto do Komisji zwrócić się w razie wystąpienia
trudności w uzyskaniu świadczeń medycznych, np. w razie odmowy
wydania przez lekarza skierowania na badanie mammograficzne, mimo
wykrycia zmian w piersi.
Do
Komisji można skierować skargi także na zbyt długie oczekiwanie
na wykonanie badań, operacji czy zrobienie protezy np. zębowej.
W większości spraw nie należy liczyć na to, że pacjent otrzyma
natychmiastową pomoc i przyspieszenie terminu. Tym niemniej każda
skarga uświadamia urzędnikom Kasy Chorych, gdzie i jakie problemy
występują, a to z kolei ujmowane jest w sprawozdaniu Komisji ze
swej działalności. Dlatego Stowarzyszenie zachęca do przesyłania
do właściwej miejscowo Komisji skarg na wszelkie nieprawidłowości,
niezależnie od tego, że czy udało się w inny sposób zniwelować
skutki odmowy udzielenia świadczenia (np. poprzez wykonanie badania
za pełną odpłatnością).
Do
Komisji i do zastępcy dyrektora ds. medycznych należy się zwrócić
także w przypadku występowania o pokrycie wydatków poniesionych
w związku z uzyskaniem świadczeń w placówkach nie związanych umową
z Kasą Chorych. Zwrot kosztów jest możliwy jedynie w razie nagłego
zachorowania, wypadku, urazu, zatrucia lub potrzeby natychmiastowego
leczenia szpitalnego, do wysokości przeciętnych kosztów takich
świadczeń w Kasie. Żądanie znajduje oparcie w treści art. 60 ust.1
pkt.3 ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Należy przy
tym wykazać, że nie było możliwości uzyskania świadczenia w ośrodku
związanym umową z daną Kasą.
4.
W jakich sprawach kierować wnioski do Ministra Zdrowia.
|
|
Najczęściej
pacjenci zwracają się do ministerstwa z prośbą o interwencje,
szczególnie o umożliwienie im skorzystania z leczenia, badań,
dofinansowania zakupu leków, itp. Docierają tam także skargi na
naganne zachowania personelu medycznego.
Zwykle
na prośbę o bezpłatne leki udzielana jest odpowiedˇ, iż jeżeli
pacjent znajduje się w trudnej sytuacji bytowej i ponosi znaczne
wydatki na zakup leków, przedmiotów ortopedycznych, itp., przysługuje
mu prawo do ubiegania się o pomoc z opieki społecznej.
Skargę
na konkretnego lekarza ministerstwo przekaże do okręgowego rzecznika
odpowiedzialności zawodowej lub do Komisji Skarg i Wniosków.
Minister
Zdrowia ma m.in. dwa zasadnicze uprawnienia.
Po pierwsze - może na koszt budżetu państwa skierować ubezpieczonego
pacjenta na przeprowadzenie leczenia lub badań diagnostycznych
za granicą, jeżeli nie przeprowadza się ich w kraju. Decyzję w
tych sprawach podejmuje minister, zazwyczaj po konsultacji z lekarzem-krajowym
konsultantem z danej dziedziny.
Po
drugie - może w indywidualnych przypadkach podjąć decyzję o przeprowadzeniu
na koszt budżetu państwa wysokospecjalistycznych procedur medycznych.
Przykładem takich procedur jest przeszczep szpiku kostnego, serca,
wątroby, koronarografia, leczenie chorych zarażonych wirusem HIV,
itp. O potrzebie skorzystania z nich decyduje lekarz specjalista
z zakładu opieki zdrowotnej, który ma podpisaną odpowiednią umowę
z ministerstwem. Zakład Opieki Zdrowotnej prowadzi rejestr pacjentów
oczekujących na dany zabieg, a następnie raz w miesiącu przesyła
go do ministerstwa. Szczegółowy wykaz powyższych procedur zawiera
rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 2 listopada
1998 r. w sprawie wykazu wysokospecjalistycznych procedur medycznych
finansowanych z budżetu państwa oraz zasad i trybu udzielania
tych świadczeń (Dz.U. Nr 140, poz. 910).
