Zawód lekarza zawodem zaufania publicznego. Czy ustawa starcza by mieć zaufanie ?

Zgodnie z Konstytucją RP mogą być tworzone samorządy zawodów  zaufania publicznego. W 1989 r powołano Izbę Lekarską i zawód lekarza stał się zawodem zaufania publicznego.  Człowiek kończacy nedycynę, z tytułu ukończenia studiów, otrzymał pozycję oosoby zaufania publicznego.  Bez weryfikacji społecznej....  Do ewentualnego nadzoru przez kolegów, w przyszłości.  Powołany został mocą ustawy, lekarski, korporacyjny wymiar sprawiedliwości. Samorząd otrzymał prawo  osadzania spraw i konfliktów pomiędzy lekarzami a resztą społeczeństwa.  Czy i jak sprawdził się korporacyjny nadzór nad Służba Zdrowia, co Izby Lekarskie  uczyniły by zawód lekarza pozostał zawodem zaufania publicznego? Przypomnijmy  tak wydarzenia ostatnich dni jaki i ich oceny społeczne:  

• Skandal i podejrzenia morderstw w Pogotowiu Ratunkowym 
• Stopień  korupcji zawodu -wedle fundacji im S Batorego, znajduje się na szczycie w porównaniu z innymi grupami zawodowymi
• Strajk anestezjologów w 1999 r doprowadził kilkunastotysięcznego wzrostu  ilości zgonów ( odmawiano pomocy nawet  ludziom z chorobą nowotworową );
• Ukrywanie błędów  lekarskich

Za obecny stan płacą także ci spośród lekarzy,  którzy powinni być szanowani za rzetelną, odpowiedzialną i uczciwą pracę.

Dokumenty i opinie przygotowane przez Izbę  Lekarska, określają zazwyczaj dalsze losy sprawy karnej czy  cywilnej. Prokuratury do teraz korzystały z nich, umarzając większość  postępowań karnych przeciw lekarzom. Przykład takiego dokumentu można znaleźć tutaj Procedura  w sprawach prowadzonych przez lekarski wymiar sprawiedliwości jest w dużym  uproszczeniu następująca: Poszkodowany zgłasza skargę do Rzecznika  Odpowiedzialności Zawodowej Izby Lekarskiej (obecnie około 2 tyś skarg rocznie  ). Ten może podjąć decyzję o rozpoczęciu dochodzenia lub odmówić. Jeśli  dochodzenie zostanie rozpoczęte i nie umorzy go Rzecznik, spraw trafia do sądu  lekarskiego. Sąd Lekarski jest organem dwu instancyjnym. Poszkodowany pozbawiony  jest wszelkich praw przed sądem lekarskim. Nie może zadawać pytań, czy też  występować w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Co najwyżej może zostać  przesłuchany. Sprawę sądowa można prowadzić nie tylko bez jego udziału, ale i  utajniając ja przed poszkodowanym. ( w 2000 r zapadły 142 orzeczenia uznajace  błąd lekarza). skarg o złe działanie Pogotowia Ratunkowego.                                               

Umarzane były także sprawy dotyczące  skarg o złe działanie Pogotowia Ratunkowego

W Polsce, większość z tych którzy przeżyli  błąd lekarski, nawet nie próbuje dochodzić własnych praw. W Izbach Lekarskich  nie ma szans, a postępowanie cywilne jest zbyt drogie. Miarą ilości  popełnianych błędów są  skargi trafiające do  Rzeczników Pacjenta przy Kasach Chorych. Jest ich 12 razy więcej niż skarg  wpływających do Izb Lekarskich. Ta ilość jest skarg jest porównywalna z  ilością popełnianych błędów w Polsce szacowaną na podstawie danych pochodzących  z innycch państw, jak i  odczuciami społeczeństwa ( CEBOS ).  Los człowieka, który wytacza sprawę lekarzowi, jest nie do pozazdroszczenia.  Zostaje ochrzczony mianem "pacjenta roszczeniowego" (tak jakby cechą charakteru  poszkodowanego było to iż ktoś wyrządził mu krzywdę). Jeśli potrzebuje pomocy  dla naprawy popełnionych błędów, często odmawia mu się. Trudno o większe  okrucieństwo. Przyjęto zasadę: lepiej by "pacjent roszczeniowy" nie był leczony,  niż przyznać że lekarz popełnił błąd. Bez środków na życie i możliwości powrotu  do zdrowia, ofiara błaga bezskutecznie o pomoc. Powoli następuje degradacja bądź  rozkład rodziny. Z czasem problem rozwiązuje się sam, droga  naturalna...
Samorząd Lekarski zamiast likwidować miejsca zagrożeń w  Służbie Zdrowia zajmują się tuszowaniem błędów i przestępstw. Zgodnie z  moralnością Pani Dulskiej, brudy próbuje się prać we własnym domu. Natomiast  lekarze i placówki lecznicze, które popełniają błędy, funkcjonują nadal  doprowadzając do kolejnych tragedii. Jest to groźne dla całego społeczeństwa.  Kodeks etyki lekarskiej (dokument uchwalony przez Izby), zabronił lekarzom  publicznego krytykowania działań innych lekarzy....

Koncepcje min M. Łapińskiego by  ministerstwo zdrowia przejęło od Izb sądy lekarskie, nie służy niczemu innemu  jak tylko utrzymaniu skompromitowanego już nadzoru lobby profesorsko  ordynatorskiego nad sprawami o błędy lekarskie. Ministerstwo zdrowia,  powinno realizować inne zadanie - jak najszybciej zająć się udzielaniem pomocy  medycznej ofiarom błędów lekarskich. Sądami i prawem natomiast, powinni zająć  się prawnicy a nie lekarze. Sądy lekarskie przy Izbach powinny pozostać  wyłącznie jako miejsce rozstrzygania konfliktów wewnątrznych pomiędzy  lekarzami.

Podobnie z koncepcją Rzecznika Praw  Obywatelskich, prof A. Zolla : ...sądy lekarskie żle działają... ..środowisko  lekarskie powinno się samo oczyścić...". Samorząd środowiska miał 13 lat  na to i nie podjął żadnych działań samooczyszcających. Wierzę iż propozycja prof  A. Zolla, jest tylko niebezpieczną utopią a nie przemyślanym działaniem dla  utrzymania obecnego lekarskiego nadzoru nad postępowaniami o błędy.

W odczuciu społecznym, obecnie zawód lekarza niestety przestał  być zawodem zaufania publicznego. Należy podjąć radykalne działania dla  przywrócenia zasad etyki i to nie tuszowanie przestępstw lecz przez autentycznie  przejrzysty nadzór nad postępowaniem środowiska. Za obecny stan rzeczy płaca  także ci z lekarzy którzy ciężko i uczciwie pracując utracili zaufanie  społeczne. W tym środowisku znamy b. wielu ludzi godnych najwyższego szacunku,  jednakże są oni absolutnie bezradni.

Nie istnieją dziś także powody dla których  Izby Lekarskie, miały by posiadać status samorządu zawodu zaufania publicznego,  a co za tym idzie własny wymiar sprawiedliwości powołany mocą ustawy.

W interesie  publicznym jest by, jak we Francji, nadzór nad Służbą Zdrowia  sprawowali managerowie czy administratorzy a nie lobby profesorsko  ordynatorskie. Należy zmierzać do likwidacji ministerstwa zdrowia i przejącia  jego obowiązków przez ministerstwo administracji i spraw wewnętrznych i powołany  w przyszłości urząd rzecznika pacjenta.

Należy przypomnieć iż funkcjonowanie  lekarskiego wymiaru sprawiedliwości (ukrywanie błędów) finansowane jest z  budżetu państwa. Mocą ustawy o Izbach Lekarskich, budżet refinansuje Izbom te  działania które przed 1989 r prowadziła administracja państwowa. Na tej zasadzie  od 13 lat, co roku przekazywanych jest kilka milionów zł.rocznie Środki  finansowe przekazywane od lat Izbom przez budżet państwa, na sądownictwo  lekarskie powinny zostać przekierowane do wymiaru sprawiedliwości, wraz ze  wszystkimi sprawami o popełnienie błędów lekarskich.

Adam Sandauer     

Warszaw 29.01.2002 r.

O naruszaniu zasad Konstytucji RP przez  korporacyjny, lekarski wymiar sprawiedliwości i konieczności zmian zasad  działania pisali:

prof. Adam  Zieliński, - Rzecznik Praw Obywatelskich

z up. Ministra Sprawiedliwości, Janusz Niemczycki - Podsekretarz Stanu

z up. Ministra Zdrowia, Andrzej  Ryś - Podsekretarz Stanu