Sprawiedliwi inaczej, czyli
FUNKCJONOWANIE KORPORACYJNEGO LEKARSKIEGO WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI
dane liczbowe pochodzą przede wszystkim z
Biuletynu Informacyjnego Sądu Lekarskiego
Ponieważ ten link nie działa na dole strony umieściliśmy
link do zarchiwizowanych danych
.
Lekarski wymiar sprawiedliwości, został powołany w 1989 roku ustawą o Izbach Lekarskich. Korporacja usługodawców otrzymała prawo osądzania spraw dotyczących błędów lekarskich, pomiędzy członkami swej korporacji a resztą społeczeństwa ( można by sobie wyobrazić co by się działo, gdyby ocenę wypadków drogowych oddać np. w ręce korporacji taksówkarskiej czy automobilklubu ).
Dokumenty i opinie przygotowane przez Izbę Lekarską, określają zazwyczaj dalsze losy sprawy karnej.
W praktyce, powszechny prokuratury korzystają z nich, umarzając większość postępowań karnych prowadzonych przeciw lekarzom.
Procedura w sprawach prowadzonych przez lekarski wymiar sprawiedliwości jest w dużym uproszczeniu następująca:
Poszkodowany zgłasza skargę do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Izby Lekarskiej. Ten może podjąć decyzję o rozpoczęciu dochodzenia lub odmówić. Od decyzji, poszkodowany może odwołać się do Rzecznika Naczelnej Izby lekarskiej, który bądź zmienia zaskarżona decyzję bądź utrzymuje ją w mocy. Jeśli dochodzenie zostanie rozpoczęte, to po jego zakończeniu Rzecznik postanawia czy kierować oskarżenie do Sądu Lekarskiego czy też sprawę umorzyć.
Sąd Lekarski jest organem dwu instancyjnym. Poszkodowany pozbawiony jest wszelkich praw przed sądem lekarskim. Nie może zadawać pytań, czy też występować w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Co najwyżej może zostać przesłuchany. Sprawę sądową można prowadzić nie tylko bez jego udziału, ale i utajniając ją przed poszkodowanym.
Jest to naruszeniem zasady zawartej art. 10 Deklaracji Praw Człowieka i art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności
W 1998 r. do Rzeczników Odpowiedzialności Zawodowej IL wpłynęło około 1600 skarg;*Bez rozstrzygania przez sąd Rzecznicy umorzyli bądź odmówiono wszczęcia postępowania w około 1400 sprawach (~90%).
Ilość orzeczonych w 1998 roku prawomocnych kar stanowi 0,8% wniesionych skarg.
*Okręgowe Sądy Lekarskie pierwszej instancji wydały 139 nieprawomocne orzeczenia w 154 sprawach skierowanych do rozpatrzenia przez sąd( 8% skarg);
*w 46 sprawach uniewinniono lekarza bądź umorzono postępowanie;
* W 83 sprawach orzeczono kary:
** -62 upomnienia
** -16 nagany
** -5 zawieszeń prawa wykonywania zawodu
*Żadne z tych orzeczeń nie uprawomocniło się
Dopiero orzeczenia II instancji Sądów Lekarskich nie podlegają zaskaeżeniu i są prawomocne.
W 1998 r Sądy Lekarskie drugiej instancji wydały następujące orzeczenia:
*w 21 sprawach uniewinniono lekarza bądź umorzono postępowanie;
* W 19 sprawach orzeczono kary:
** -9 upomnienia;
** -9 nagany;
** -1 zawieszenie prawa wykonywania zawodu.
W 1999 r. do Rzeczników Odpowiedzialności Zawodowej IL wpłynęło około nowych 1900 skarg;*Rzecznicy umorzyli bądź odmówiono wszczęcia postępowania w około 1300 sprawach (~75% skarg).
*Okręgowe Sądy Lekarskie pierwszej instancji wydały 170 nieprawomocnych orzeczeń w 164 sprawach rozpatrywanych w tym czasie ( 8% skarg);
*w 78 sprawach uniewinniono lekarza bądź umorzono postępowanie;
* W 104 sprawach orzeczono kary:
** -82 upomnienia;
** -20 nagan;
** -2 zawieszenia prawa wykonywania zawodu.
*Nie wiadomo ile z orzeczeń pierwszej instancji uznających winę lekarza uprawomocniło. Izba Lekarska takich danych nie ujawniła.Ze szczątkowych informacji można szacować iż takich orzeczeń było nie więcej niż 80.
*Ilość zaległych spraw których nie zakończono tego roku przekroczyła 900
W 1999 r Sądy Lekarskie drugiej instancji wydały następujące orzeczenia:
*w 24 sprawach uniewinniono lekarza bądź umorzono postępowanie;
* W 17 sprawach orzeczono kary:
** -9 upomnienia;
** -7 nagany;
** -1 zawieszenie prawa wykonywania zawodu.
Mimo iż dane ujawniane przez Izby Lekarskie są niepełne i miejscami ze sobą sprzeczne, można oszacować iż wszystkich prawomocnych orzeczeń I i II instancji niekorzystnych dla lekarzy było w 1999 roku mniej niż 100 na około 1900 skarg. (~ 5%)
Wzrost, w porównaniu z 1998 rokiem ilości prawomocnych orzeczeń uznających winę lekarza, jest prawdopodobnie efektem nacisków środków masowego przekazu.W 1998 roku, jak podała PAP, sądy lekarskie we Francji orzekły w ponad 600 wypadkach kary czsowego zakazu wykonywania zawodu ( 433 regionalne sądy i 195 władze centralne ).
W Polsce, poszkodowani pacjenci, boją się dochodzić własnych praw. Z nieoficjalnych źródeł wiemy iż w ubiegłych latach Ministerstwa Zdrowia trafiało 20 - 30 tyś. skarg i próśb o pomoc rocznie. Jest to 15 razy więcej niż skarg wpływających do Izb Lekarskich.
Koszta postępowań prowadzonych przez korporacyjny lekarski wymiar sprawiedliwości, finansowane są ze środków Budżetu Państwa.
Los człowieka, który wytacza sprawę lekarzowi, jest nie do pozazdroszczenia. Zostaje ochrzczony mianem "pacjenta roszczeniowego" (tak jakby cechą charakteru poszkodowanego było to iż ktoś wyrządził mu krzywdę). Jeśli potrzebuje pomocy dla naprawy popełnionych błędów, odmawia mu się. Trudno o większe okrucieństwo. Tolerowanie tego stanu stanowi naruszenie art. 5 Deklaracji Praw Człowieka i art. 3 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.
Przyjęto zasadę: lepiej by "pacjent roszczeniowy" pacjent nie był leczony i zmarł, niż przyznać że lekarz popełnił błąd. Bez środków na życie i możliwości powrotu do zdrowia,ofiara błaga bezskutecznie o pomoc. Powoli następuje degradacja bądź rozkład rodziny. Z czasem problem rozwiązuje się sam, drogą naturalną...
Natomiast lekarze i placówki lecznicze, które popełniają błędy, funkcjonują nadal doprowadzając do kolejnych tragedii. Jest to groźne dla całego społeczeństwa. Zasady orzekania w sprawach o popełnienie błędu lekarskiego powinny zostać jak najszybciej zmienione.
3.01.2001. W-wa Adam Sandauer
Obecnie, znaczna część tych skarg i próśb o pomoc trafia do Rzeczników Pacjenta powołanych w 1999 roku. Mimo iż Rzecznicy Pacjenta rozpoczęli swą działalniść dopiero jesienią, już w 1999 r. wpłynęło do nich 21 tyś. skarg.
O naruszaniu zasad Konstytucji RP przez korporacyjny lekarski wymiar sprawiedliwości i konieczności zmian zasad działania pisali:
prof. Adam Zieliński, b. Rzecznik Praw Obywatelskich
z upoważnieni Ministra Sprawiedliwości, Janusz Niemczycki - Podsektrtarz Stanu
Podsektrtarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, Andrzej Ryś
Izby Lekarskie wykasowały ze swego serwera dane dotyczące orzeczeń Sądów Lekarskich i sprawozdania Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. Motywów możemy się domyślać.
W tej sytuacji postanowiliśmy na naszym serwerze umieścić pliki które znajdowały się niegdyś na serwerze Izb Lekarskich a które przezornie wcześniej zarchiwizowaliśmy. Są one dostępne pod adresami:
www.sppnn.org.pl/old/IZBYLEK/statystyka/st_sl98_99.htm
www.sppnn.org.pl/old/IZBYLEK/statystyka/st_roz99.htm
POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ