Porównanie danych o błędach lekarskich z kilku państw Polska - ankieta

WSTĘP

Każdy z nas jest omylny. Może mylić się dziennikarz, szewc czy lekarz. Błędy lekarzy zazwyczaj nie są efektem działań umyślnych. Nieszczęścia zdarzają się jednak często. Los ofiary jest nie do pozazdroszczenia. W Polsce uniknięcie odpowiedzialności przez lekarza, jest ważniejsze niż pomoc dla okaleczonego człowieka. Poszkodowani płaca za to zdrowiem a czasem życiem. Próbując walczyć o pomoc czy prawa do środków na przeżycie, napotykają na mur nie do przebicia. Jeśli błąd łatwo naprawić, większość lekarzy stara się to uczynić. Tragedia zaczyna się wtedy, gdy naprawa jest trudna a leczenie kosztowne. By nie przyznać, że ktoś jest winny, pozwala się ofierze cierpieć. Rodziny ofiar wegetują w nędzy, wydając resztki pieniędzy na próby ratowania zdrowia poszkodowanego. Nie leczony, pisze skargi do urzędów, ministrów, posłów czy rzeczników...Latami urzędy przesyłają pisma zgodnie z kompetencjami. Z czasem problem nie doczekawszy wyroku sadowego ani pomocy lekarskiej rozwiązuje się droga naturalna... Poniżej przedstawiamy dane dotyczące społecznej skali tego tragicznego problemu.

Ilość błędów lekarskich w USA - dane Harvard School of Public Helth

Amerykanie (Harvard School of Public Helth ) podają iż w efekcie błędów lekarskich w ciągu jednego roku w USA:

1. umiera około 100 000 osób;

2. ponosi długotrwałe konsekwencje lub zostaje okaleczone około 200 000 osób.

Analiza przeprowadzona przez Harvard School of Public Helth jest tak poważna iż wielokrotnie powoływał się na nią Prezydent USA. Dane wynikają z analizy przeprowadzonej na podstawie 32 tyś dokumentów medycznych szpitali amerykańskich. Gdy nasza medycyna była na poziomie amerykańskiej i gdyby przenieść wyniki amerykańskich badań do państwa wielkości Polski to okazałoby się iż co roku na skutek błędów lekarskich: 1. umiera 15 tyś osób; 2. pozostaje kalekami lub ma długotrwałe konsekwencje około 30 tys. osób. W ciągu średnio długiego ludzkiego życia (76 lat) w państwie wielkości Polski umiera w efekcie popełnianych błędów ponad 1,1 milion osób, a 2,2 mln. zostaje kalekami. Wynika z tego iż ponad 5% społeczeństwa ( 2,2 na 40 mln ludzi ) zostanie okaleczone, a ponad 3 % (1,1 na 40 mln. ludzi ) umrze z tej przyczyny. Życie każdego obarczone jest co najmniej 8% (5%+3%) ryzykiem iż kiedyś może sam stać się ofiarą takiej tragedii. Poniżej linki do kilku z wielu tysięcy stron internetowych dotyczących statystyki błędów lekarskich w USA:

http://www.consumerlaw.com/medical.html	kopia publikacji na web archive       ( działająca kopia linku )
http://upalumni.org/medschool/appendices/appendix-73b.html#fnB886	kopia publikacji na web archive       ( działająca kopia linku )
http://www.manhattan-institute.org/html/cjm_27.htm	kopia publikacji na web archive       ( działająca kopia linku )
http://www.jacksonwilson.com/pages/medmal-toomanydeaths.htm	kopia publikacji na web archive       ( działająca kopia linku )

 

Ilość błędów i statystyka odszkodowań w Szwecji

W połowie lat 70 -tych najpierw w Szwecji a następnie w innych państwach skandynawskich powołano konsorcjum kilku firm wyspecjalizowanych w ubezpieczeniach od błędów lekarskich. W Szwecji w skład Sweedish Patient Insurance Association wchodzi dziewięciu ubezpieczycieli. Firmy te rozpatrują, drogą orzeczniczą (tzn. szybko ) roszczenia pacjentów po błędach lekarskich i wypłacają tak środki na naprawę tego co zrobiono (leczenie), jak i odszkodowania. Lekarze czy szpitale które wykupiły ubezpieczenie nie ponoszą konsekwencji finansowych. Szpital czy lekarz który nie ma ubezpieczenia, narażony jest regres sądowy ze strony konsorcjum po wypłacie odszkodowania Obecnie w Szwecji mającej ok. 9 mln. mieszkańców co roku rejestruje się około 9500 skarg z których 45% jest uwzględnianych przez ubezpieczycieli. Tą drogą około 4000 odszkodowań rocznie. Od odmownego orzeczenia ubezpieczyciela poszkodowany może odwołać się do sądu. Gdy nasza medycyna była na takim poziomie szwedzkiej gdyby przenieść ilość wypłacanych odszkodowań do państwa wielkości Polski to okazałoby się iż co roku w efekcie błędów lekarskich należy wypłacić około 20 tyś odszkodowań. W państwie o poziomie ochrony zdrowia podobnym do Szwecji życie każdego obarczone jest 4 % ryzykiem iż może stać się ofiarą błędu lekarza. Dane dotyczące odszkodowań w Szwecji pochodzą z publikacji The Swedish Patient Insurance -a pragmatic solution Carl Espersson Legal Advisor 2000 - Patientforsakringsforeningen

Dane CBOS - Polska

Prawie każdy w Polsce zna kogoś kto już ucierpiał na skutek błędów lekarzy. Potwierdzają to badania przeprowadzone przez CBOS w listopadzie 2000r na grupie 1094 osób Blisko jedna trzecia respondentów ( 31% ) deklaruje, że osobiście zetknęła się z przypadkiem błędu w leczeniu lub braku należytej staranności. Informacje o tym badaniu można zanleźć na stronie internetowej CBOS

Nasza ankieta - Polska

Kolosalna ilość błędów sygnalizowana przez badanie CBOS spowodowała iż postanowiliśmy porównać te dane z osobno przeprowadzoną ankietą.

1/ grupa respondentów

Rozesłaliśmy ankietę do 19,5 tyś użytkowników poczty e mail. Przypadkowe, polskie adresy pochodziły z zasobów internetu. Ponad połowa adresów okazała się błędna (9,9 tys.) e maile powróciły nie dostarczone. Na 10,1 tyś ankiet które dotarły do odbiorców 12% przysłało odpowiedzi. (1282 respondentów). Odpowiedzi zbieraliśmy przez 7 dni.

2/ zadane pytanie

Zadaliśmy pytanie: "Czy wśród najbliższej rodziny ( rodzice, dzieci, rodzeństwo, mąż lub żona ) jest ktoś kto stał się ofiarą poważnego błędu lekarskiego?. Chodzi tu o wypadki śmierci, kalectwa lub długotrwałej ( dłużej niż 3 miesiące ) choroby." Odpowiadający opisał własną sytuację i najbliższej rodziny która średnio składa się z 5 osób. ( Każdy ma lub miał rodziców ale nie wszyscy mają dzieci czy też są w związku małżeńskim. ). Uzyskane 1282 odpowiedzi powinno monitorować sytuacje 5*1282=6410 osób. Jednakże 6% odpowiedzi potraktowaliśmy jako niewiarygodne odrzuciliśmy ( o czym niżej w pkt.3). W praktyce znaczy to iż ankieta monitorowała sytuację 6003 osób

3/ uzyskane odpowiedzi

• 36% (465 osób) - wśród najbliższych nie spotkali się z błędem lekarskim ( 0 poszkodowanych )
• 37% (468 osób) - wśród najbliższych miał miejsce 1 błąd lekarski (468 poszkodowanych)
• 17% (217 osób) - wśród najbliższych miały miejsce 2 błędy lekarskie (434 poszkodowanych )
• 4% (57 osób) - wśród najbliższych miały miejsce 3 błędy lekarskie (171 poszkodowanych )

 

Odpowiedzi podające większą ilość błędów uznajemy za nie wiarygodne i nie są one uwzględniane w dalszej statystyce. Takie dane stanowią 6% wszystkich odpowiedzi Reasumując w ankiecie uzyskano zgłoszenie 1073 poważnych błędach lekarskich w grupie monitorującej około 6000 osób. Z przysłanych odpowiedzi wynika iż 18% polskiego społeczeństwa w ocenie swych najbliższych, ucierpiało w efekcie błędów lekarskich.

Formularz naszej ankiety można obejrzeć na naszym serwerze zebrane odpowiedzi znajdują się tutaj

4/ analiza wyników i możliwe błędy

Reasumując w ankiecie uzyskano zgłoszenie 1073 poważnych błędach lekarskich w grupie monitorującej około 6000 osób. Z przysłanych odpowiedzi wynika iż 18% polskiego społeczeństwa w ocenie swych najbliższych, ucierpiało w efekcie błędów lekarskich. Należy podkreślić iż nasze dane te są znacznie niższe od ilości błędów sygnalizowanych przez respondentów CBOS (31%) Badania przeprowadzone przez CBOS jak i nasza ankieta nie mogą być traktowane jako informacja o ilości popełnianych błędów ponieważ nie są one oparte na analizie dokumentów lecz opinii poszkodowanych lub ich rodzin. Niestety w Polsce do teraz nie przeprowadzono żadnych obiektywnych badań pozwalających ocenić ilość popełnianych błędów lekarskich. Nasze badania, jak każda ankieta, mogą być obarczone dodatkowym błędem wynikającym z iż nie wszyscy pytani musieli odpowiadać. Grupa respondentów może przestać być reprezentatywna dla społeczeństwa, składając się z większej ilości lekarzy i poszkodowanych.

Dane Izb Lekarskich - Polska

Do Rzeczników Odpowiedzialności Zawodowej Izb Lekarskich co roku wpływa około 2000 nowych skarg. W tym samym okresie czasu wydawane są wyroki sądów lekarskich. W 2000 r orzeczono i uprawomocniły się 142 orzeczenia uznające popełnienie błędu przez lekarza.
Te dane pochodzą z serwera Izb Lekarskich i były dostępne niegdyś pod adresami:

www.nil.org.pl/nsl/stat98_99.htm

www.nil.org.pl/nsl/stat%202000%201inst.htm

www.nil.org.pl/nsl/stat%202000%202inst.htm

Podsumowanie

Ilość błędów uznanych przez Izby Lekarskie stoi w rażącej sprzeczności tak z danymi pochodzącymi z USA czy Szwecji, jak i odczuciem społecznym, którego wyrazem są badania CBOS czy nasza ankieta. Wedle danych Izb Lekarskich ilość błędów lekarskich w analogicznej populacji w Polsce ma być 200 razy mniejsza niż w USA. To porównanie jako wystarczająco wymowne, by pozostawić dane Izb lekarskich bez komentarza. Niestety w Polsce do teraz nie przeprowadzono żadnych obiektywnych badań pozwalających ocenić rzeczywistą ilość popełnianych błędów lekarskich. Konieczne jest znowelizowanie zasad prawa medycznego, tak by każdy poszkodowany otrzymywał natychmiastowa pomoc medyczna. Zmuszanie okaleczonych, ciężko chorych ludzi do procesowania się latami o pomoc jest haniebnym okrucieństwem i stanowi niebezpieczeństwo dla każdego. Konieczne jest utworzenie przez Parlament instytucji Rzecznika Pacjenta, podobnie jak istnieje Rzecznik Konsumenta czy Rzecznik Praw Dziecka. Rzecznik Praw Obywatelskich nie ma środków i nie jest w stanie objąć działaniem wszystkich pojawiających się tragedii. Wprowadzenie ubezpieczeń na wzór państw skandynawskich, pozwoli na uniknięcie konfliktów pacjent - lekarz w wypadku popełnienia błędu Pamiętajmy jednak, mimo iż błędy się zdarzają, lekarze starają się pomagać pacjentom. Człowiek jest omylny i może popełnić błąd. Natomiast nieludzkie jest ukrywanie swoich błędów, kosztem innych ludzi. Dane statystyczne wskazują ze taki los spotyka w Polsce wiele tysięcy osób co roku.

       

                 Adam Sandauer, Warszawa 2000 r.

 

---

Izby Lekarskie wykasowały, lub zmieniły umiejscowienie na swym serwerwerze danych dotyczących statystyki orzeczeń Sądów Lekarskich i sprawozdania Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. Motywów możemy się tylko domyślać. W tej sytuacji postanowiliśmy na naszym serwerze umieścić pliki które znajdowały się niegdyś na serwerze Izb Lekarskich a które przezornie wcześniej zarchiwizowaliśmy. Częśc z nich dostępna jest dostępna pod adresami:

www.sppnn.org.pl/IZBYLEK/statystyka/st_sl98_99.htm

www.sppnn.org.pl/IZBYLEK/statystyka/st_roz99.htm

 

 

 

POWRÓT DO STRONY GŁÓWNEJ